دژ ممدلی خان(سالند، استان خوزستان)
شبیه یک قاب نقاشی، منظره ای رویایی و بینظیر، صفحه ای بزرگ که از هرجایش آبشار و جویباری روان است. اینها اولین توصیفاتی هستند، زمانی که در اول بهار روبه روی این جلوه طبیعی به نام رایج “دژ ممدلی خان(محمدعلی خان)” قرار میگیرم.
اول یکی دو تا آبشار میبینم، کمی نگاه، این عدد را به ۱۰ می رساند. به شمارش که می افتیم نزدیک به ۴۰ آبشار کوتاه و بلند را می توانیم ببینیم. به وجد آمده ام و برای رسیدن به جویبارها سر از پا نمی شناسم.

دژ ممدعلی خان کجاست؟
این جلوه زیبای طبیعت در بخش سردشت شهرستان دزفول واقع است. از دزفول تا سالند تقریبا ۴۵ کیلومتر و سپس یک جاده فرعی ۲۵ کیلومتری کوهستانی مسیر تا بدین جاست. از ابتدای مسیر کوهستان هفت تنان در دید قرار دارد و فرم خاص آن بسیار چشم نواز است.

اولین روستای بین راه، روستای لب سفید است، رودی در اینجا جاری است و در زمان سفرمان در نوروز هوا بسیار لطیف بود. در روستای کوچک همه منتظر عروس و داماد بودند و جمعیت زیادی مشغول رقص. کودکان که خیلی از مراسم سر در نمی آوردن با لباس های نو بیشتر به فکر بازی لب رود بودند.



حالا بعد از لب سفید جاده ارتفاع بیشتری میگیرد و کم کم بلوط های زاگرس پدیدار می شوند. هنوز بهار در اینجا رخنه نکرده و بیشتر درخت ها در حد جوانه زدن هستند. کمی بعد “بوالحسن” در پیش است. مدرسه ای هم دارد و شاید گزینه ای برای اسکان باشد که ما تصمیم گرفتیم به سالند برویم. خیلی سریع از ده عبور می کنیم و دیگر تا دژ چیزی نمانده.






به روبه روی این دژ که میرسید دره هم زیر پای شماست. باید راه باریک پاکوبی را که تا پایین دره می رود دنبال کرد. درختان بادام کوهی و بلوط در چمن سبز بهار می درخشند. مسیر کوتاه است و یک ربع بعد به رود می رسیم و ادامه مسیر تا پای کوه تقریبا مشخص است. ارتفاع جاده در نزدیکی دژ ممدعلی ۸۵۰ متر از سطح دریاست.
گروه هایی از جوانان دزفول و اطراف برای اطراق های یک هفته و دو هفته ای چادر زده اند و مرغ و خروس و … را برای تغذیه این روزهای نوروز در کنار چادر ها رها کرده اند.











با توجه به زمان در دسترس، می توان در این منطقه برنامه های متنوعی برای گل گشت و کوهپیمایی ترتیب داد. رفتن تا زیر آبشارها و کوهپیمایی در منطقه بسیار جذاب به نظر می رسد. ما زمان کمی تا غروب داشتیم و ترجیح دادیم در میان دره و در نزدیکی اولین آبشارها زمان بگذرانیم.
چند نکته:
– رسیدن به دژ ممدعلی خان با وجود جاده آسفالته بسیار آسان است و جاده از کنار این جاذبه می گذرند.
برای رسیدن به دژ ممدعلی خان از مسیر دزفول، بایستی راه شهر سالند را پیش گرفت.سه کیلومتر قبل از سالند، در روستای توت علیا، جایی که هیچ تابلوی راهنمایی وجود ندارد، یک خروجی آسفالته فرعی(جاده عشایری) به طول ۲۵ کیلومتر در جهت شمال مسیر این جاذبه است.
– ابتدا از روستای لب سفید عبور میکنید و سپس جاده ارتفاع می گیرد و از میان جنگل های بلوط می گذرد. در بیشتر مسیر منظره کوه هفت تنان طنین انداز جاده زیبای دژ است. پس از روستای بولحسن (تقریبا ۶ کیلومتر بعد) باید منتظر دیدن این کوه زیبا در سمت چپ چاده باشید.
– دژ ممدعلی خان تقریبا یک ساعت از جاده اصلی دزفول-سالند فاصله دارد و تمامی مسیر آسفالته است. این جاده کوهستانی و باریک است و میبایست احتیاط بیشتری کرد.
– بهترین زمان بازدید از این جاذبه اواخر زمستان و نوروز است.
– امکانات اقامتی در این مسیر نیست و ما شب را در مدرسه ای در سالند(طرح اسکان نوروزی) گذراندیم. کمپینگ در منطقه با توجه به منابع آبی فراوان و آب و هوای لطیف بسیار جذاب است.

برای آشنایی با مسیر فایل GPS در Wikiloc قرار داده شده است.

هر بار که به نقطه ای از ایران سفر می کنم، بزرگی و تنوع این سرزمین مدهوشم می کند… ایران تمامی ندارد…