قلعه بالا، دروازه ورود به توران(بیارجمند، استان سمنان)

استان سمنان را می توان یکی از خاص ترین استان های ایران نامید. وجود بخش بزرگی از کویر بزرگ و پر رمز و راز ایران تا کوهستان البرز، تنوع اقلیمی خاصی در این خطه وجود آورده است. یکی از روستاهای دیدنی با موقعیت خوب گردشگری در این استان به نام قلعه بالا هدف از این سفر بود که با تجربه بی نظیر بازدید از پارک ملی توران همراه شد.

طی کردن  کیلومترها تا رسیدن به قلعه بالا

مبدأ ما تهران است و یک صبح آفتابی آبان ماه به عشق دیدن  نادیده ها دل را به جاده های شرق سپردیم. در خلوتی صبح روز تعطیل ترافیک تهران چیزی برای عرضه ندارد و ما پس از دوساعت خود را در کاروانسرای ده نمک میبینیم. کاروانسرای صفوی ده نمک باز سازی شده و این روزها خوب بر سر زبان ها افتاده. کاروانسرا خلوت است و آفتاب گرم در حیاط بسیار لذت بخش است. صبحانه را در ایوان میخوریم و حسابی از فضا لذت میبریم.

تعداد زیادی تلسکوپ در حیاط مستقر است و دیدن آسمان شب در اینجا هوس برانگیز است. فاصله تهران تا مقصد ما یعنی قلعه بالا تقریبا ۵۴۰ کیلومتر است. و در این مسیر باید از گرمسار، سمنان، دامغان، شاهرود، میامی و در نهایت بیارجمند گذر کرد. با رعایت سرعت مجاز و استراحت در مسیر تقریبا هفت ساعتی در مسیر خواهید بود.

همسایه های قلعه بالا 

قلعه بالا در تقسیمات کشوری جز بخش بیارجمند از توابع شهرستان شاهرود است. از شاهرود تا قلعه بالا ۱۴۰ کیلومتر مسیر در پیش است. از بیارجمند گذر میکنیم و در یک روز تعطیل تقریبا پرنده پر نمی زند. بیارجمند مرکزیت روستاهای اطراف است. از بیارجمند جاده ای قدیمی یه سمت طرود هم می رود. تابلوها ما را به سمت قلعه بالا راهی میکنند. از بیارجمند تا قلعه بالا تقریبا ۲۲ کیلومتر مسیر در پیش است. در تمام مسیر در جنوب رشته کوهی دیده می شود. قلعه احمد و قلعه بالا از دور در کوهپایه دیده می شوند. روستای خانخودی در دشت، نزدیک ترین روستا به قلعه بالاست. در شب از بالای خانه های قلعه بالا که به سمت شمال یعنی سمت دشت نگاه میکنی، انگار جزیره های روشنی را در دل دریا میبینی. آخرین نقطه که از همه بزرگتر و دورتراست بیارجمند است.

گشت و گذار در کوچه های قلعه بالا

در جریان رونق گردشگری بیش از شش خانه قدیمی تبدیل به اقامتگاه بومگردی شده است. قبل از آمدن به اینجا اسم چند تا از آن ها را شنیده بودیم و درنهایت تصمیم به اقامت در ارگ قلعه بالا را داشتیم. به لطف راهنمایی بچه های محل از کوچه های باریک و سنگی بالا رفتیم تا به اقامتگاه رسیدیم. تقریبا یکی از بلندترین نقاط روستا بود و منظره غروب پاییز و آفتاب کمرنگ روی خانه های روستا بسیار چشم نواز.حمل وسایل ما و سهند از ماشین تا اقامتگاه باعث شد دو بار فاصله را طی کنم. ولی اقامت در یک جای با چشم انداز ارزشش را داشت. تراس  و پشت بام اقامتگاه جان می دهد برای نشستن و نگاه کردن و نسیم خنک و یخچالی پاییزی گونه ها را نوازش می دهد. خیلی زود با آقای کیقبادی برای رفتن به توران هماهنگ کردیم و قرار بر این شد صبح با پاترول فرشاد کیقبادی راهی این تجربه ارزشمند شویم.

غروب را به گشت زنی در روستا پرداختیم. کوچه ها سنگ فرش است و آرام. تقریبا بن بستی وجود ندارد و برای ما که اینجا را نمیشناسیم عبور از هریک از کوچه ها جذاب است و مثل یک معما می ماند. مغازه ها و نانوایی در همان خیابان اصلی و ماشین روی ورودی روستاست.

پارک ملی توران، فرصتی برای دیدن حیات وحش ایران

صبح ساعت ۷:۳۰ است و فرشاد دقیقا سر موقع منتظر ماست، فکر میکردیم تنها می رویم ولی متوجه شدیم یک رونیز و یک وانت هم مسافران دیگری را همراه دارند. در همین زمان انتظار در خروجی روستا دشت اول از طبیعت را بردیم. دسته بزرگ قوچ و میش بر روی تپه، جلوه خود را نشان دادند. محو زیباییشان شدیم و یک دل سیر نگاهشان کردیم. امنیت بالای حیات وحش در این منطقه باعث نزدیک شدن حیات وحش به اینجا شده است. مردم هم میدانند که از برکت وجود حیات وحش است که گردشگری اینجا رونق خواهد گرفت. در واقع قلعه بالا دروازه ورود به پارک ملی توران است.

گردنه را بالارفتیم و از سوی دیگر به سمت دلبر سرازیر شدیم. در نزدیکی دلبر یک اقامتگاه بومگردی نیز وجود دارد که میتواند تجربه جالبی باشد.
سرمحیطبانی دلبر نزدیک است و کمی بعد برای کسب مجوز ورود به آنجا می رسیم.

آقای فعال پور از سرمحیطبانی با تیم سه ماشینه ما همراه شد. جاده خاکی ما را به قلب توران می رساند.

بوته های قیچ در طول مسیر بسیار زیاد است. شیب زمین به سمت جنوب است و هر لحظه منتظر دیدن یک شگفتی هستیم. خیلی امید داریم که گور ایرانی ببینیم و طبیعت ما را شگفت زده کرد. دسته بسیار بزرگی از گور شاید نزدیک به پنجاه گور دوان دوان به بالای تپه رفتند. با چشم سخت دیده می شدند و دوربین لازم بود. تلاشمان برای دیدن زاغ بور ناکام ماند. شاید زمان بیشتری نیاز داشت یا باید هوا گرم تر می بود.

واقعا دیدن حیات وحش، بسیار لذت بخش است. مسیر ما یک حلقه کامل است و مجددا در دلبر به پایان می رسد. تیم در عبور از توران در منطقه ماجرات توقف داشت. بعد از ساعتها ماشین سواری، توقف د کنار این منطقه سبز و زیبا با یک استخر که کمی آبش به شوری میزد دلچسب بود. عصرگاه در بازگشت به قلعه بالا همان دسته قوچ و میش  به ما خوش آمد گفتند. سفر ما در قلعه بالا تمام بود و فردا قصد رضا آباد ما را به جاده هدایت می کرد.

چند نکته در سفر به قلعه بالا:
– قلعه بالا اقامتگاه های زیادی دارد که می توان قبل از سفر برای رزرو جا با آن ها هماهنگ کرد. با توجه به شرایطتتان محل را انتخاب کنید. بعضی از اقامتگاه ها از محل پارک خودرو فاصله دارد و شاید برای همه آسان نباشد.
– از سوغات محلی قلعه بالا خرید کنید و آنها را نیز در گردشگری سهیم کنید.
– پارک ملی توران یکی از ذخیره گاه های مهم و استراتژیک  و محل زیست گونه های مهم حیات وحش ایران است. در بازدید از این پارک بی نهایت حساس باشید و تمامی اصول زیست محیطی را رعایت کنید.
– برای بازدید از آن می توانید از فرشاد کیقبادی 09193734985 و حسین کیقبادی ۰۹۱۲۳۷۳۵۷۹۴ راهنمایان خوب منطقه با ماشین مناسب منطقه توران بهره ببرید.

Ghalebala, the entrance gate of Tooran national park (Biarjomand, Semnan province, IR)

Semnan province can be considered one of the significant provinces of Iran. The mysterious central desert as well as Alborz mountain chain have caused a special geographical and species diversity in this area. One of the must-see villages with proper touristic facilities in this province is Ghale-bala that was the main destination of our trip ending up in Tooran national park.

going hundreds of kilometers to Gale-bala

In the one of the November’s sunny morning, aiming to visiting unseens, we were driving in the eastern roads of Tehran where we had started our trip. In the beginning of a holiday Tehran is not as crowded as always and after two hours we reachedDehnamakinn. The renovated inn from the Safaviandynasty is now famous and popular among people. The inn is deserted and warm sun light is so enjoyable. We had breakfast in the porch so that feeling the atmosphere.

There are number of telescopes locating in the inn suitable for watching night sky. It is around 540 kilometers to Ghalebalafrom Tehran and in order to reach there you have to go through Garmsar, Semnan, Damghan, Shahrood, Miami and finally Biarjomand. It takes about 7 hours if you take enough rest and observe all the speed restrictions.

Ghalebala’s neighbors

In the national division of Iran,Ghalebala is associated with Shahrood county. It is around 140 KM from Shahrood the central city of the county. We passed through Biarjomand and in the weekend it is not crowded, Biarjomand is the biggest village and the most important one in the area. Road signs guided us toward Ghalebala it is as long as 22 KM approximately. Along road toward south a mountain chain could be seen. Two village Ghaleahmad and Ghalebala were visible in the foothills from distant. In the middle of night, if you see toward north from Ghalebala’s houses, other villages are like bright islands in the middle of vast dark sea, the largest and the most distant one is Biarjomand.

Roaming in Ghalebala’s pathways

During tourism development, more than 6 historic places have been renovated and turned into Eco-tourism resort. I had already been familiar with some of them and we finally stayed in the Arg of Ghalebala. With the help of local’s kids, we walked through narrow cobblestone alleys until reaching the Arg hostel. It is almost the highest point of the village, from there, a spectacular scenery of autumn sun set with the pale and weak light on the houses was so impressing. Although fetching twice due to carry all the things especially my little boy Sahand’s staffs, it was definitely worth it as there was a beautiful view. The roof of the touristic resort as well as balconies are highly suitable for sitting and enjoying the atmosphere while feeling the cool breeze blowing toward your face.

As soon as arriving at the place, we planned for the next day using Mr. Keyghobadi’s advice and he accepted to guide and drive us in the Tooran national park with his 4WD SUV; it was predictable to be an invaluable experience.

Then, we spent all the evening roaming in the village, it was so quiet and there is no dead end amongst alleys. Being unfamiliar with the village, we are interested in discovering all the path ways; it sounds like a maze. Shops and bakery are lined in both sides of the main street where we’d parked our car.

In the next day, Mr. Keyghobadi was on time, right at 7:30 AM he was waiting us. We were supposed to be alone, however, two other vehicles with visitors were on the road. Just near the village when we were waiting for driver, suddenly we saw our first incredible moment, a large group of rams and ewes (wild sheep). Safe and secured environment make wild animals confident enough to come close to village; villagers are well aware that these animals as natural assets encourage tourism industry leading to their financial benefit. In fact, Ghalebala is the entrance gate of Tooran national park.

We went up the hairpin turn and then decreased elevation toward Delbar (an area in the national park). There is an eco-tourism resort near Delbar, it could be interesting spending a night there.

We were getting approach to Environmental monitoring center to get entrance permission

Mr. Faalpour a park ranger came with our three-vehicle group, a dirt road guided us to the middle of the park.

Zygophyllum a flowering plant can be easily seen along road. We were hopeful to see Persian onager,all of sudden a massive group of Persian onager were running uphill at distant, it was hard to see them by eyes. Unfortunately, our attempt to see Persian ground jay was unsuccessful.

A chinkara after seeing us escaped through plants. Visiting and discovering wildlife in the Tooran national park would be really enjoyable. The visiting path is a circle and it will be ended up in Delbar again.

Important points in the trip to Ghalebala:

-There are number of accommodation in Ghalebala, you can book in advance; find a proper place considering your condition, some of these places are far from parking.

-Try to buy souvenir from local shops so as to participate in local economic improvement.

-Tooran national park is one of the important natural resources and wildlife ecosystems in Iran; therefore, take all the eco-tourism rule into account in order to avoid causing any damage.

-aiming to have quality visit, contact local tourist guides having proper car:

, FarshadKeyghobad 09193734985
HoseynKeyghobat 09123735794